(1) The First Way of a Transcendental Critique of Philosophical thought

Herman Dooyeweerd (1894-1977)

 NEXT PAGE (2)

A NEW CRITIQUE OF THEORETICAL THOUGHT

VOLUME 1: 
THE NECESSARY PRESUPPOSITIONS OF PHILOSOPHY

PART 1: 
PROLEGOMENA

INTRODUCTION: 
THE FIRST WAY OF A TRANSCENDENTAL CRITIQUE 
OF PHILOSOPHIC THOUGHT

   If I consider reality as it is given in the naive pre-theoretical experience, and then confront it with a theoretical analysis, through which reality appears to split up into various modal aspects [also](1) then the first thing that strikes me, is the original indissoluble interrelation among these aspects which are for the first time explicitly distinguished in the theoretical attitude of mind. 
_________
(1) Here are meant the fundamental universal modalities of temporal being which do not refer to the concrete "what" of things or events, but are only the different modes of the universal "how" which determine the aspects of our theoretical view of reality. For instance, the historical aspect of temporal reality is not at all identical with what actually happened in the past. Rather it is the particular mode of being which determines the historical view of the actual events in human society. These events have of course many more modal aspects than the historical. There does not exist a purely historical reality. The same holds good for all other modal aspects.
_________
     An indissoluble inner coherence binds the numerical to the spatial aspect, the latter to the aspect of mathematical movement, the aspect of movement to that of physical energy, which itself is the necessary basis of the aspect of organic life. The aspect of organic life has an inner connection with that of psychical feeling, the latter refers in its logical anticipation (the feeling of logical correctness or incorrectness) to the analytical-logical aspect. This in turn is connected with the historical, the linguistic, the aspect of social intercourse, the economic, the aesthetic, the jural, the moral aspects and that of faith. In this inter-modal cosmic coherence no single aspect stands by itself; every one refers within and beyond itself to all the others.

   The coherence of all the modal aspects of our cosmos finds its expression in each of them, and also points beyond its own limits toward a central totality, which in its turn is expressed in this coherence (2).
_________
(2) We shall subsequently see why this deeper totality necessarily transcends the mutual coherence of all modal aspects of temporal reality, just as our selfhood transcends the coherence of its functions in these aspects.
_________
  Our ego expresses itself as a totality in the coherence of all its functions within all the modal aspects of cosmic reality. And man, whose ego expresses itself in the coherence of all its temporal modal functions, was himself created by God as the expression of His image (3).
_________
3) This was wiped out when man intended to be something  in himself. Cf. the splendid pronouncement in CALVIN'S Epitre a tons amateurs de Jesus Christ 1535, (ed. J. Pannier, Paris; 1929) p. 36: ‘Car il lavoit formé à son image & semblance, telleme(n)t que la lumière de sa gloire reluysoit clairement en luy... Mais le malheureux voulant estre q(uel)que chose en soymesme... son image & semblance en estoit effacée...’

___________________________

Dr J. Glenn Friesen's Dooyeweerd Glossary
HERE
________________________
FREE DOWNLOAD: 

entire "New Critique of Theoretical Thought" 

(and many other books by Dooyeweerd)

HERE

________________________

DE WIJSBEGEERTE DER WETSIDEE

BOEK I: De wetsidee als grondlegging der wijsbegeerte

DEEL I: Prolegomena

INLEIDING: 

De noodzakelijke vóór-onderstellingen van het wijsgeerig denken

Het religieus apriori en het archimedisch punt der wijsbegeerte

     Wanneer ik mij rekenschap geef van de werkelijkheid, gelijk zij zich in de naieve, vóór-theoretische instelling geeft, en haar confronteer met de theoretische wetenschappelijke uiteen-stelling, waardoor zij in verschillende zijden uit elkander schijnt te wijken, dan is het eerste wat mij treft, de oorspronkelijk onverbrekelijke verbondenheid van al hare verschillende zijden, welke eerst in de wetenschappelijke instelling gearticuleerd onderscheiden worden. Een doorgaande onderlinge afhankelijkheid verbindt de getalszijde met de ruimtelijke zijde, de ruimtelijke met de bewegingszijde, de bewegingszijde met de organische levenszijde, de organische levenszijde met de psychische gevoelszijde, deze met de analytisch-logische zijde, deze met de historische zijde, de taalzijde, de omgangszijde, de economische zijde, de aesthetische zijde, de rechtszijde, de moreele zijde, de geloofszijde. Niets bestaat in den wereldsamenhang op zichzelve, alles wijst in en buiten zichzelve heen naar al het andere in den onderlingen samenhang.

     In iedere zijde van onzen kosmos drukt zich uit de samenhang aller zijden en ook deze samenhang wijst boven zichzelve uit naar een diepere totaliteit, die zich in dien samenhang uitdrukt. (1)

________

(1) Waarom deze diepere totaliteit ook den onderlingen samenhang van alle zijden der kosmischewerkelijkheid noodzakelijk te boven gaat, evenals onze zelfheid den samenhang harer kosmische functies, zullen wij hieronder zien.

________

     Onze zelfheid, onze ik-heid drukt zich als totaliteit uit in den samenhang van al hare functies in alle zijden der kosmische werkelijkheid. En de mensch, wiens ikheid zich in den samenhang van al hare kosmische functies uitdrukt, was zelve door God geschapen als de uitdrukking van Zijn beeld. (2)

 ________

2) Dat werd uitgewischt, toen de mensch meende iets in zich zelve te zijn. Vgl. de prachtige uitspraak in CALVIJN's Épitre à tous amateurs de Jésus Christ 1535 (éd. J. Pannier, Paris; 1929) p. 36: ‘Car il lavoit formé à son image & semblance, telleme(n)t que la lumière de sagloire reluysoit clairement en luy... Mais le malheureux voulant estre q(uel)que chose en soymesme... son image & semblance en estoit effacée...’

Free download of entire "De Wijsbegeerte der Wetsidee" 

HIER
________________________________________

SGRÙDADH ÙR AIR AN SMUAIN THEÒIRICEIL

LEABHAR 1: 
Roi-bharailean feumach na feallsanachd

PÀIRT 1: Prolegomena

RO-RÀDH: 
A' Chiad Slighe de Sgrùdadh Tar-cheumnail air Smuain Feallsanachail

     Ma nì mi beachd-smaoineachadh air an fhìorachd dìreach mar a ghnàth-fhiosraicheas mi i ann an dòigh làitheil "neo-theòiriceil", agus ma nì mi an uairsin sgrùdadh teòiriceil oirre, a' toirt am follais raointean-cèille (1) eugsamhla, is e a' chiad rud a bhuaileas orm eadar-cheangal bunaiteach nan raon seo a tha gan sònrachadh gu follaiseach airson a' chiad turais le gnìomh teòiriceil na h-inntinn. 
____________
(1) Is ciall dha seo bun-fhillidhean (no "raointean-lagha") uile-choitcheann na bith tìmeil. Chan eil iad a-mach air "ciod", ach air "ciamar". Is e sin, chan eil iad a' buntainn mar sin ri rudan is tachartasan "nitheil" air leth. Is e th'annta ach na modhan ("ciamar") uile-choitcheann a tha air cùl ar seallaidh theòiriceil air an t-saoghal. Mar eisimpleir, chan eil am modh-gabhail [no "raon-lagha"] eachdraidheil co-ionnan idir ri na thachair san àm a dh'fhalbh. Is e rud "nitheil" a th'ann an tachartas sam bith, agus mar sin tha gach uile raon-lagha a' buntainn ris. Is e a th'anns an raon-lagha eachdraidheil ach am modh-bith fa leth a tha air cùl sealladh eachdraidheil air rud. [Dh'fhaodadh sinn a bhith coimhead air rudeigin a thachair san àm a dh'fhalbh bho thaobh raon-lagha eile seach am fear "eachdraidheil" - mar eisimpleir, bho thaobh an raon-lagha mhatamatach no eaconamach no aesteatach no moraltach no sòisealta no ceartais 7c (FMF)] Chan eil a leithid de rud ann ri fìor-bhith (reality) a tha "eachdraidheil" a-muigh 's a-mach. Tha seo fìor cuideachd a-thaobh gach raon-lagha eile [is e sin chan eil càil ann a tha uile gu lèir "eaconamach" no "aesteatach" 7c (FMF)]

_________________________

                                                               NEXT PAGE (2)

(2) Meaning as the Mode of Being of All that is Created

 PREVIOUS PAGE (1)                                    NEXT PAGE (3)

Meaning as the mode of being of all that is created* 

     This universal character of referring and expressing, which is proper to our entire created cosmos, stamps created reality as meaning, in accordance with its dependent non-self-sufficient nature. Meaning is the being of all that has been created and the nature even of our selfhood. It has a religious root and a divine origin.

     Now philosophy should furnish us with a theoretical insight into the inter-modal coherence of all the aspects of the temporal world. Philosophy should make us aware, that this coherence is a coherence of meaning that refers to a totality. We have been fitted into this coherence of meaning with all our modal functions, which include both the so-called "natural" and the so-called "spiritual" [ie "normative" (FMF)]. Philosophy must direct the theoretical view of totality over our cosmos and, within the limits of its possibility, answer the question, "Wie alles sich zum Ganzen webt". ["How everything weaves itself into the whole" (FMF)]

     Philosophical thought in its proper character, never to be disregarded with impunity, is theoretical thought directed to the totality of meaning of our temporal cosmos. These single introductory theses contain in themselves the entire complex of problems involved in a discussion of the possibility of genuine philosophy.

    Philosophical thinking is an actual activity; and only at the expense of this very actuality (and then merely in a theoretic concept) can it be abstracted from the thinking self.

This abstraction from the actual, entire ego that thinks may be necessary for formulating the concept of philosophical thought. But even in this act of conceptual determination it is the self that is actually doing the work. That ego is actually operating not merely in its thought, but in all the functions in which it expresses itself within the coherence of our temporal world.

     There is no single modal aspect of our cosmos in which I do not actually function. I have an actual function in the modal aspect of number, in space, in movement, in physical energy, in organic life, in psychical feeling, in logical thought, in historical development, in language, in social intercourse with my fellowmen, in economic valuation, in aesthetic contemplation or production, in the juridical sphere, in morality and in faith. In this whole system of modal functions of meaning, it is I who remain the central point of reference and the deeper unity above all modal diversity of the different aspects of my temporal existence.

(*) Translator's note: In the original Dutch text this heading reads: "De zin is het zijn van alle creatuurlijk zijnde". "Het zijn van het zijnde" has no more an equivalent in English than MARTIN HEIDEGGER'S "das Sein des Seienden," which is its German equivalent. W. Y. [William S. Young]

__________________________________________

Dr J. Glenn Friesen's Dooyeweerd Glossary
HERE
________________________
FREE DOWNLOAD: 

entire "New Critique of Theoretical Thought" 

(and many other books by Dooyeweerd)

HERE

________________________

De zin als zijnswijze van alle creatuurlijk zijnde.

Dit universeele heen-wijzende en uitdrukkende karakter van heel onzen geschapen kosmos, stempelt de creatuurlijke werkelijkheid naar hare afhankelijke onzelfgenoegzame zijnswijze als zin. De zin is het zijn van alle creatuurlijk zijnde, de zijnswijze ook van onze zelfheid, en is van religieuzen wortel en van goddelijken oorsprong.

     De wijsbegeerte nu behoort ons theoretisch inzicht te verschaffen in den wereldsamenhang, als een, naar een totaliteit heenwijzenden, zin-samenhang, waarin wij met al onze functies, zoowel de zgn. natuur- als de zgn. geestesfuncties, gevoegd zijn. Zij moet den theoretischen blik der totaliteit over onzen kosmos richtenen binnen de grenzen harer mogelijkheid antwoord geven op de vraag ‘Wie alles sich zum Ganzen webt’.

     Het wijsgeerig denken in zijn eigenlijk, nimmer straffeloos te miskennen, karakter is: op de zin-totaliteit van onzen kosmos gericht, theoretisch denken.

     Deze enkele inleidende stellingen bevatten reeds in zich de geheele problematiek van de mogelijkheid van een wezenlijk wijsgeerig denken!

     Het wijsgeerig denken is een actueele werkzaamheid, welke slechts in het afgetrokken begrip - ten koste harer actualiteit - valt te abstraheeren van de zelfheid, de ik-heid, die in dit denken actueel werkzaam is.

     Deze abstractie van het actueele, volle ik, dat denkt, moge voor een begrips-omgrenzing van het wijsgeerig denken noodwendig zijn, in die begrips-omgrenzing blijft het ik zelve actueel werkzaam. Dat ik is niet slechts in zijn denken actueel werkzaam, maar in alle functies, waarin het zich binnen onzen tijdelijken wereldsamenhang uitdrukt en er is geen enkele zin-zijde van onzen kosmos waarin ik niet actueel zou fungeeren. Ik heb een actueele functie in den zin van het getal als eenheid, in de ruimte, in de beweging, in het organisch leven, in het psychisch gevoel, in het logisch denken, in de historische ontwikkeling, in de taal, in den omgang met mijn mede-menschen, in de economische waardeering, in de aesthetische beschouwing of werkzaamheid, in het rechtsleven, in de moraal, in het geloof. In dit geheele samenstel van kosmische zin-functies ben ik actueel werkzaam, in samenhang met andere ikken. 

Free download of entire "De Wijsbegeerte der Wetsidee" 

HIER
__________________________
PREVIOUS PAGE (1)                                    NEXT PAGE (3)

(3) Is Philosophy Possible Without Critical Self-reflection?

START PAGE (1)                     PREVIOUS PAGE (2)                     NEXT PAGE (4)

The direction of philosophical thought to the totality of meaning implies critical self-reflection.

     Can philosophy — which ought to be guided by the Idea of the totality of meaning — then ever be possible without critical self-reflection? Evidently not. A philosophy which does not lead to this reflection must from the outset fail to be directed to the totality of meaning of our cosmos. Γνῶϑι σεαυτόν, "know thyself", must indeed be written above the portals of philosophy.

     But in this very demand for critical self-reflection lies the great problem. 

     To be sure, the ego is actually active in its philosophical thought, but it necessarily transcends the philosophical concept. For, as shall appear, the self is the  concentration-point of all my cosmic functions. It is a subjective totality which can neither be resolved into philosophical thought, nor into some other function, nor into a coherence of functions. Rather it lies at the basis of all the latter as their presupposition. Without conceptual determination, however, we cannot think in a theoretical sense, and consequently we cannot philosophize.

     How then can self-reflection be possible, if it does not transcend the concept and consequently the limits of philosophical thought?

     However, there seems to be a way out of this difficulty. There is no sense in requiring philosophical thought to exceed its immanent limits in order to attain to self-reflection.

     If it be granted, that in philosophical thought the ego is active when actually thinking, it follows that this thinking must be concentrated from the outset upon the selfhood, only in so far as the latter functions in the logical sphere as a subjectivity which is no longer to be eliminated. This thinking ego then is the residue of a methodical elimination of all those moments in the concrete "individual self" functioning in "time and space" which I can still make into a "Gegenstand" (1) of the ultimate subjective logical function of thought.

__________

(1) Translator's note: "Gegenstand": this German term commonly translated by "object" in epistemological discussions, is used by DOOYEWEERD in the sense of the non-logical aspects of reality which in the theoretical attitude of thought are opposed to the logical function. It is sharply contrasted by him with the "object", the meaning of which will be explained in a later context. W. Y.

__________

See also Dr J. Glenn Friesen's extensive glossary note on "Gegenstand"

_______________________________

Dr J. Glenn Friesen's Dooyeweerd Glossary
HERE
________________________
FREE DOWNLOAD: 

entire "New Critique of Theoretical Thought" 

(and many other books by Dooyeweerd)

HERE

________________________

 De richting van het wijsgeerig denken op de zintotaliteit impliceert de critische zelf-bezinning.

Kan dan de wijsbegeerte, die in haar theoretische werkzaamheid door de idee der zin-totaliteit gericht behoort te zijn, ooit zonder wijsgeerige bezinning op de zelf-heid mogelijk zijn? Blijkbaar niet. Een wijsbegeerte, die in het wijsgeerig denken niet tot wijsgeerige bezinning op de zelfheid komt, moet van meetaf haar richting op de zin-totaliteit van onzen kosmos missen. Het Γνῶϑι σεαυτόν, het ‘Ken u zelve’, moet inderdaad boven de ingangspoort der wijsbegeerte worden geschreven.

     Maar juist in dezen eisch der wijsgeerige zelf-kennis schuilt het groote probleem.

     Het ik, dat wijsgeerig denkt, is wel in dit denken actueel werkzaam, maar gaat noodzakelijk het wijsgeerig begrip te boven, wijl, gelijk zal blijken, de zelfheid het concentratiepunt is van al mijn kosmische functies, een subjectieve totaliteit, welke nòch in het wijsgeerig denken, nòch in eenige andere functie, nòch in den samenhang dezer functies kan opgaan, maar veeleer als vóór-onderstelde aan alle ten grondslag ligt. Zonder begrips-omgrenzing kunnen wij echter niet denken, dus ook niet wijsgeerig denken.

     Hoe kan dan nog wijsgeerige zelf-kennis mogelijk zijn, zoo niet die zelf-kennis zelve het begrip te boven gaat?

     Hier schijnt zich echter een uitweg te bieden.

     Men kan van het wijsgeerig denken niet zin-vol vragen, dat het zijn immanente grenzen zal overschrijden, om tot de zelf-kennis te geraken.

     Welnu, als toegegeven is, dat in het wijsgeerig denken het ik actueel denkend werkzaam is, dan moet de wijsgeerige zelf-kennis zich van meetaf concentreeren op de ik-heid, voorzoover die zich in dat denken zelve als een niet meer uit te schakelen subjectiviteit actueel openbaart.

     Deze ik-heid is dan het residu van een methodische uitschakeling van al die momenten in het concrete, in den tijd fungeerende ‘individueele ik’, welke ik nog tot ‘Gegenstand’ van het denken kan maken.

__________________________

START PAGE (1)                     PREVIOUS PAGE (2)                     NEXT PAGE (4)

(4) Supposed Reduction of Selfhood to Subjective Pole of Thought

START PAGE (1)                     PREVIOUS PAGE (3)                     NEXT PAGE (5)

The supposed reduction of the selfhood to an immanent, subjective pole of thought.

     That which remains is a so-called "transcendental-logical subject". It no longer has anything individual in itself and does not transcend the boundaries of our logical function. It is conceived of as an immanent, subjective pole of thought, in opposition to which the entire experienceable reality recedes into the counter-pole of "Gegenstandlichkeit". As such it is considered to be a transcendental pre-requisite of all concrete theoretical knowledge. For all knowledge is necessarily related to an ultimate "I think". And the latter is nothing but the ultimate logical unity of the epistemological subject.

     However, in taking cognizance of this experiment of thought, there appears to us the ghost of the "blessed Münchhausen". For, in point of fact, the so-called transcendental logical subject of thought is here again abstracted from the ego which is actually operative in its logical function. It is even isolated to the greatest conceivable degree of abstraction, since it is the product of a methodical process of elimination by which the thinker imagines he is able, ultimately, to set the logical function of thought apart as a self-sufficient activity.

The transcendence of our selfhood above theoretical thought. The so-called transcendental subject of thought cannot be self-sufficient as a theoretical abstraction.

     But this entire reduction of the thinking ego to the would-be "transcendental logical subject", executed in the process of thought, can be performed only by the selfhood. This latter, which thinks theoretically, cannot itself in turn be the result of the abstraction formed by thought. The "transcendental logical subject", in the supposed sense of universal subjective logical pole of thought, is, in the final analysis, nothing but the bare concept of the subjective logical unity of thought which pre-supposes the thinking ego. Besides, this is a pseudo-concept, since it is supposed to be incapable of analysis.

     Philosophical thought, however, cannot isolate itself in its subjective logical function, because it has no selfhood as mere thought, as so-called "reines Denken" ["pure thought"]. All actuality in the act of thinking issues from the ego, which transcends thought. The actual "transcendental-logical subject" remains an abstraction, produced by the thinking ego. And it is, moreover, a meaningless abstraction involved in internal contradictions. For the actual logical function of thought never can be "an sich" ["in itself", ie "self-existent" (FMF)]. Apart from the transcending ego, it simply is not actual, or rather has no existence at all.

     Philosophical self-reflection then supposes in any case that our ego, which transcends the limits of theoretical thought, should direct its reflecting act of thought toward itself. Philosophical thought does not return to itself in the process of reflecting, but it is the ego which in the process of philosophical thinking should return to itself. And this actual return to oneself in the reflecting act of thought must finally transcend the limits of philosophical thought, if indeed the desired self-reflection is to be arrived at. This same conclusion may be reached along a different road. It may be drawn from the idea of philosophical thought as theoretical thought of the totality.

_____________________________

Dr J. Glenn Friesen's Dooyeweerd Glossary
HERE
________________________
FREE DOWNLOAD: 

entire "New Critique of Theoretical Thought" 

(and many other books by Dooyeweerd)

HERE

________________________

De vermeende reductie van de ik-heid tot immanente subjectieve denk-pool.

     Wat dan als subject overblijft, is een zgn. ‘transcendentaal subject’, dat niets individueels meer in zich heeft en ook niet aan het denken transcendent is, een immanent subjectieve denk-pool, waartegenover heel de ervaarbare werkelijkheid in de tegen-pool der ‘Gegenständlichkeit’ komt te staan.

     De ik-heid, welke in de wijsgeerige zelf-bezinning tot subjectieven zelf-inkeer komt, lost zich dan op in de immanente ‘zuivere’ denk-actualiteit als noodwendige voorwaarde van alle theoretisch denken. De wijsgeerige zelf-bezinning bestaat dan in niets anders dan in een reflexie van het wijsgeerig denken op zijn eigen actualiteit.    
   

     Intusschen, men duide het ons niet euvel, dat ons bij het kennisnemen van dit gedachten-experiment de schim van den ‘zaligen Münchhausen’ verschijnt.

     Immers de zgn. transcendentale denk-subjectiviteit, waarin het ik actueel werkzaam is, wordt hier toch in waarheid weer, al theoretisch denkende, van de ik-heid geabstraheerd, ze wordt zelfs  in den verst denkbaren graad van abstractie geisoleerd, daar zij het product is van een methodisch uitschakelingsproces, waardoor de denker meent, tenslotte de denk-functie geheel op zichzelve te kunnen stellen.

De transcendentie van onze zelfheid boven het theoretisch denken. Het zgn. transcendentale denksubject kan als theoretische abstractie niet zelfgenoegzaam zijn. 

     Maar deze geheele reductie van de denkende zelfheid tot het vermeende ‘transcendentaal subject’ kan slechts al denkende door het ik worden uitgevoerd en dit theoretisch denkende ik kan niet zelve weer een product der denk-abstractie zijn. Het ‘transcendentale denk-subject’ in den vermeenden zin van (boven-indivueele) subjectieve denkpool, is tenslotte niets dan het bloote begrip der subjectieve denk-actualiteit, dat de denkende ik-heid voor-onderstelt.

     Het wijsgeerig denken kan zich in zijn subjectieve actualiteit echter niet zelve isoleeren, juist wijl het als slechts-denken, als zgn. ‘reines Denken’ geen zelfheid heeft. Alle actualiteit in de denkwerkzaamheid stamt uit het ik, dat het denken te boven gaat. Het actueele ‘transcendentale denksubject’ blijft een abstractie van het denkend ik en daarbij een zin-looze, innerlijk tegenstrijdige abstractie, wijl de actueele denk-functie nimmer ‘an sich’, op zich zelve kan zijn, wijl zij zonder het transcendeerende ik juist niet actueel is, of liever in 't geheel geen aanzijn heeft.

     De wijsgeerige zelf-kennis onderstelt dus althans, dat onze zelfheid, die ook in hare actueele denk-werkzaamheid de grenzen van het denken transcendeert, haar tijdelijke denk-werkzaamheid richte op zich zelve. Niet het wijsgeerig denken keert reflecteerend tot zich zelve in, maar ik behoor, wijsgeerig denkende, tot mij zelve in te keeren. En deze actueele zelf-inkeer in de denkwerkzaamheid gaat noodwendig de grenzen van het wijsgeerig denken te boven, zal het inderdaad tot de verlangde zelf-kennis komen. Tot dezelfde conclusie moet een andere gedachtengang voeren, die uit de idee van het wijsgeerig denken als totaliteitsdenken geput is.

________

Free download of entire "De Wijsbegeerte der Wetsidee" 

HIER
______________________________
START PAGE (1)                     PREVIOUS PAGE (3)                     NEXT PAGE (5)

(5) Relation of Philosophical Thought to Totality of Meaning

START PAGE (1)                     PREVIOUS PAGE (4)                     NEXT PAGE (6)

How does philosophical thought attain to the Idea of the totality of meaning?

     The proper character of philosophical thought, as we have said, may never be disregarded with impunity. Philosophical thought is theoretic thought directed towards the totality of meaning. Therefore, I must first give my thought a fixed direction in the idea of the totality of meaning.

     If this idea (1) is not to remain completely without content, if it is to succeed in showing a direction to my philosophical thought, then it must be possible that I, who am to practise philosophy, should choose my standpoint in this totality of meaning of our temporal cosmos. For, unless such a standpoint can be found, the latter will remain strange to me. In my central selfhood I must participate in the totality of meaning, if I am to have the idea of it in my philosophical thought.

     To speak in a figure: In the process of directing my philosophical thought in the idea towards the totality of meaning, I must be able to ascend a lookout-tower above all the modal speciality of meaning that functions within the coherence ofthe modal aspects. From this tower I must be able to survey this coherence with all the modal diversity of meaning included in it. Here I must find the point of reference to which this modal diversity can be related, and to which I am to return in the process of reflecting thought. In other words, if I am not to lose myself in the modal speciality of meaning during the course of philosophic thought, I must be able to find a standpoint which transcends the special modal aspects. Only by transcending the speciality of meaning, can I attain to the actual view of totality by which the former is to be distinguished as such.

__________

(1) Translator's note: "Idea" is used here in the technical sense of a "limiting concept" which refers to a totality not to be comprehended in the concept itself. W. Y.

__________

The Archimedean point of philosophy and the tendency of philosophical thought towards the Origin.

     This fixed point from which alone, in the course of philosophical thought, we are able to form the idea of the totality of meaning, we call the Archimedean point of philosophy.

     However, if we have found this Archimedean point, our selfhood makes the discovery that the view of totality is not possible apart from a view of the origin or the ἀρχή of both totality and speciality of meaning.

     The totality in which our selfhood is supposed to participate may indeed transcend all speciality of meaning in the coherence of its diversity. Yet it, too, in the last analysis remains meaning, which cannot exist by itself, but supposes an ἀρχή, an origin which

creates meaning.

     All meaning is from, through, and to an origin, which cannot itself be related to a higher ἀρχή.

     The genetic relativity of meaning, the fact that it is not self-sufficient, lies in its very character. And if it is impossible that philosophical thought be something different from theoretical thought directed to the totality of meaning of our cosmos, then the direction toward the ἀρχή is necessarily included in its tendency to totality.

     All genuine philosophical thought has therefore started as thought that was directed toward the origin of our cosmos. From the outset, non-Christian philosophy sought this origin within the realm of meaning itself, although it gave many exalted names to it. However, for the present I am not concerned with this fact. My sole concern at this moment is to place in the forefront the basic genetic tendency of philosophical thought as thought directed to the origin.

     The introduction of the critical question as to the limits of our knowledge would be premature at this stage. The epistemological problem: What are the limits to our knowledge? presupposes, in fact, some insight into the meaning of knowledge as necessarily related to the ego. So long as this insight has not been achieved, the appeal to the epistemological inquiry is premature; it may seemingly banish the whole of the basic genetic tendency from philosophical thought, but this verdict can never be peremptory.

_________________________

Dr J. Glenn Friesen's Dooyeweerd Glossary
HERE
________________________
FREE DOWNLOAD: 

entire "New Critique of Theoretical Thought" 

(and many other books by Dooyeweerd)

HERE

________________________

Hoe komt het wijsgeerig denken tot de idee der zintotaliteit?

     Wijsgeerig denken, zoo zeiden wij, is in zijn eigenlijk, nimmer straffeloos te miskennen, karakter: op de zin-totaliteit gericht, kosmologisch denken.

     Zal echter zelfs maar een aanvang met het wijsgeerig denken worden gemaakt, dan moet ik reeds in de idee der zin-totaliteit mijn denken een vaste richting hebben gegeven.

     Zal deze idee niet volstrekt zonder inhoud blijven, zal zij dus inderdaad mijn wijsgeerig denken een richting wijzen, dan moet het mij, die de wijsbegeerte wil beoefenen, mogelijk zijn, zelf in die zin-totaliteit van onzen kosmos standplaats te kiezen, opdat ze mij niet vreemd blijve. Ik moet in mijn zelf-heid deel hebben aan die zin-totaliteit, zal ik in mijn wijsgeerig denken er de idee van hebben.

     In een beeld gesproken: Mijn wijsgeerig denken in de idee richtende op de zin-totaliteit, moet ik zelf boven alle, binnen den wereld-samenhang fungeerende zin-bijzonderheid, een uitzichttoren kunnen bestijgen, van waaruit ik dien wereldsamenhang met alle daarin besloten zin-verscheidenheid kan overzien. Ik moet m.a.w. een standpunt kunnen innemen, dat uitgaat boven alle bijzondere functies, waarin ik zelve binnen den wereldsamenhang actueel werkzaam ben, zal ik mijzelf niet, wijsgeerig denkende, in de zin-bijzonderheid verliezen. Slechts in transcendeering boven de zin-bijzonderheid kan ik den actueelen blik der zin-totaliteit over haar winnen.

Het Archimedisch punt der wijsbegeerte en de oorsprongstendenz van het wijsgeerig denken.

     Dit vaste punt, van waaruit wij, wijsgeerig denkend, ons de idee der zin-totaliteit alleen kunnen vormen, noemen wij het Archimedisch punt der wijsbegeerte.

     In het Archimedisch punt staande, doet onze zelfheid echter de ontdekking, dat de blik der zin-totaliteit niet mogelijk is zonder den blik op den oorsprong, de ἀρχή van zintotaliteit en zin-bijzonderheid beide.

     Immers de zin-totaliteit van onzen kosmos, waaraan onze zelfheid ondersteld wordt deel te hebben, moge als actueele volheid van zin alle zin-bijzonderheid in den samenhang harer verscheidenheid transcendeeren, maar ook zij blijft ten slotte zin, die niet op zich zelve kan bestaan, maar een zin-gevenden oorsprong, een ἀρχή onderstelt.

     Alle zin is uit, door en tot een oorsprong, die niet zelve zin kan zijn.

     De genetische betrekkelijkheid, de onzelfgenoegzaamheid van den zin ligt in zijnwezenskarakter en wanneer het wijsgeerig denken niet anders kan zijn dan op de zin-totaliteit van onzen kosmos gericht denken, dan ligt ook de richting op de ἀρχή noodwendig in zijn totaliteitstendenz opgesloten.

     Alle wezenlijk wijsgeerig denken is dan ook begonnen als denken, dat op den oorsprong van onzen kosmos was gericht. Dat deze oorsprong door de niet-Christelijke wijsbegeerte van meetaf immanent in den tijdelijken zin werd gezocht, met welke verheven namen hij ook werd aangeduid, is een punt, dat ik hier voorloopig nog laat rusten. Het is er mij thans slechts om te doen de genetische grondtendenz van het wijsgeerig denken als denken uit en tot den oorsprong op den voorgrond te stellen.

     Een ontijdige inzet van het critisch motief i.z. de grenzen onzer kennis (ontijdig namelijk, wanneer niet wordt ingezien, dat de wijsgeerige vraag: Waar liggen de grenzen onzer kennis? een inzicht in den zin der kennis, in haar noodwendige betrokkenheid op de ikheid, voor-onderstelt), moge schijnbaar deze geheele, op den transcendenten oorsprong gerichte, genetische grondtendenz uit het wijsgeerig denken bannen, dit banvonnis kan niet peremptoir zijn.

________

Free download of entire "De Wijsbegeerte der Wetsidee" 

HIER
___________________________
START PAGE (1)                     PREVIOUS PAGE (4)                     NEXT PAGE (6)

(6) Critical and Genetic Method is Terminologically Confusing

START PAGE (1)                     PREVIOUS PAGE (5)                     NEXT PAGE (7)

The opposition between so-called critical and genetic method is terminologically confusing, because it is not clearly defined in its sense.

     For the basic tendency mentioned above is so essential to philosophy that it makes its appearance at the heart of all epistemological questions. In its reference to the apriori conditions of all human knowing, the critical question how universally valid knowledge of our cosmos is possible may need to be sharply distinguished from all questions relating to the non-apriori moments of our knowledge. Yet it is to a high degree terminologically confusing to speak of a critical, in opposition to a genetic mode of thought, as is usual in certain currents of the neo-Kantian philosophy.

     For the critical question, after a little reflection, necessarily leads to the genetic: What is the origin of our knowledge and of knowable reality? (1)

__________

(1)  The 'critical' Marburg school, for instance, even speaks of an origin of being in a transcendental-logical sense. "Nur das Denken kann erzeugen, was als Sein gelten darf" ["Only thinking can produce what is regarded as being"] (COHEN). Here one can clearly see how critical and genetic problems coincide in a transcendental logical sense.

__________

     The only thing that matters is the question about the meaning of the genetic problem, and no sooner has this question been raised, than it is seen to imply the problem of how a theory of knowledge is at all possible.

     Meaning, as we said, constantly points without and beyond itself toward an origin, which is itself no longer meaning. It remains within the bounds of the relative. The true Origin, on the contrary, is absolute and self-sufficient!

     Suppose now, that one or more of our cognitive functions in their apriori structure are from the outset theoretically regarded as independent, i.e. thought of apart from all further possible determinedness (as is done by a certain idealistic trend of philosophic thought, which is falsely called critical). In that case these functions are necessarily elevated to the role of apriori origin of our knowable cosmos.

     If philosophic thought comes to a halt at this assumed ἀρχή, the question as to the meaning of our knowledge is automatically precluded. For the ἀρχή is transcendent to all meaning. In this case, the knowable cosmos rather derives all its meaning from the supposedly self-sufficient apriori structure of the cognitive functions.

     At this stage of the preliminary fundamental questions which concern the foundation of philosophy, philosophic thought has come to rest in the pretended origin of all knowable meaning.

     Thus for example, from the standpoint of the neo-Kantian of the Marburg School, there is no sense in inquiring after the origin of transcendental-logical meaning, in which this philosopher supposes he can understand the whole of cosmic reality. According to him, the very origin of our knowable world is transcendental-logical in nature. Thus reality derives all its possible meaning from transcendental-logical thought!

     If, however, the thinker finds no rest in logical meaning, he is necessarily driven further into preliminary philosophical questions. The pretended ἀρχή appears not to be the true origin, but rather to exist merely as meaning, which points beyond itself towards its true origin.

     Thought will not be set at rest in the preliminary philosophical questions, until the ἀρχή is discovered, which alone gives meaning and existence to philosophic thought itself.

     Philosophic thought cannot withdraw itself from this tendency towards the origin.

     It is an immanent conformity to law for it to find no rest in meaning, but to think from and to the origin to which meaning owes its ground and existence. Only after the raising of questions ceases to be meaningful, does philosophic thought attain to the Origin, and is it set at rest.

 ________________________

Dr J. Glenn Friesen's Dooyeweerd Glossary
HERE
________________________
FREE DOWNLOAD: 

entire "New Critique of Theoretical Thought" 

(and many other books by Dooyeweerd)

HERE

________________________

De tegenstelling tusschen zgn. critische en genetische methode is terminologisch verwarrend, wijl niet in haar zin omlijnd.

     Want de bedoelde grondtendenz is aan de wijsbegeerte zoo wezenlijk, dat zij zich in het hart van alle ken-critische vragen zelve openbaart. De critische vraag: hoe is algemeengeldige kennis van onzen kosmos mogelijk? moge in de wending op de apriorische voorwaarden van alle menschelijk kennen zich scherp onderscheiden van alle vragen naar de niet-apriorische momenten onzer kennis, het is terminologisch nochtans in hooge mate verwarrend van een critische in tegenstelling tot een genetische denkwijze te spreken, gelijk zulks bij bepaalde stroomingen der Kantiaansche wijsbegeerte gebruikelijk is.

     Immers de critische vraag loopt bij eenig nadenken noodzakelijk uit in de genetische: Welke is de oorsprong onzer kennis en der kenbare werkelijkheid? (1)

___________

(1) De criticistische Marburger-richting spreekt dan ook van een oorsprong der realiteit in transcendentaal-logischen zin! ‘Nur das Denken kann erzeugen, was als Sein gelten darf’ (COHEN).

_________

     Alles komt slechts aan op den zin, waarin de genetische vraag gesteld wordt en men behoeft deze vraag naar den zin slechts te stellen, om in te zien, dat daarin inderdaad de mogelijkheid der kennistheorie zelve tot probleem wordt gemaakt.

     De zin wijst, gelijk wij zagen, steeds buiten en boven zich zelve uit naar een oorsprong, die zelve niet zin meer is. De zin blijft in het betrekkelijke. De ware Oorsprong daarentegen is absoluut, zelfgenoegzaam!

     Worden nu een of meer onzer kennis-functies naar hare apriorische structuur van meetaf in een bepaalde, ten onrechte critisch genoemde, idealistische instelling van het wijsgeerig denken, theoretisch op zich zelve gesteld, dwz. los gedacht van alle verdere mogelijke bepaaldheid, dan worden zij noodwendig zelve tot apriorischen oorsprong van onzen kenbaren kosmos verheven.

     Houdt het wijsgeerig denken bij deze vermeende ἀρχή op, dan is de vraag naar den zin onzer kennis vanzelve uitgesloten. De ἀρχή immers is aan allen zin transcendent.

     De kenbare kosmos put veeleer al zijn zin uit de zelfgenoegzaam geloofde apriorische structuur der kennisfuncties.

     Het wijsgeerig denken is, op de étappe der fundamenteele vóór-vragen, welke de grondlegging der wijsbegeerte betreffen, tot rust gekomen in den vermeenden oorsprong van allen kenbaren zin.

     Zoo heeft het bv. op het standpunt van den Neo-Kantiaan der zgn. Marburgerrichting geen zin meer, te vragen naar den oorsprong van den transcendentaal-logischen zin, waarin hij heel de kosmische werkelijkheid meent te kunnen vatten. De oorsprong zelve van onze kenbare wereld is immers volgens hem van transcendentaal-logische geaardheid. De kosmos put op dit standpunt al zijn mogelijken zin uit het transcendentaal-logisch denken!

     Vindt echter de denker in den logischen zin geen rust, dan wordt hij noodwendig verder gedreven in zijn wijsgeerige vóór-vragen. De vermeende ἀρχή blijkt niet de ware oorsprong te zijn, doch zelve slechts als zin te bestaan, die naar zijn waren oorsprong heenwijst.

     Het denken zal in de wijsgeerige vóór-vragen niet tot rust komen, alvorens die ἀρχή ontdekt is, die aan het wijsgeerig denken zelve eerst zin, eerst creatuurlijk aanzijn, geeft.

     Aan deze oorsprongs-tendenz kan het wijsgeerig denken zich niet onttrekken.

     Het is zijn immanente wetmatigheid, in den zin geen rust te vinden, maar uit en tot den oorsprong te denken, waaraan de zin zijn grond en aanzijn dankt. Eerst waar de zin van het vragen ophoudt, is het tot den oorsprong en het wijsgeerig denken tot rust gekomen.

________

Free download of entire "De Wijsbegeerte der Wetsidee" 

HIER
___________________________
START PAGE (1)                     PREVIOUS PAGE (5)                     NEXT PAGE (7)